Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanı Fikri Işık bugün yerli otomobilin prototipinin fotoğraflarını basınla paylaştı. Prototipler ilk lansmanlarda alışıldığı üzere kamuflajlı olarak karşımıza çıktı. Yani henüz aracın tasarımı tamamlanmış değil.
Fotoğrafların basına çıkmasının hemen ardından otomobilin Cadillac BLS modeli ile aynı olduğu bilgisi yayıldı. Bu model şuanda dünyada üretilmeyen ve büyük ihtimalle hakları Saab'a satılmış ve bizim de oradan aldığımız bir model. Şuanlık gelen bilgilere göre Cadillac ve Saab'tan farkı motorunun hybrid yani elektikle çalışacak olması gibi görünüyor.
Kasa tasarımının Cadillac'tan alındığını görünce tartışmalar başladı,
yerli otomobil nasıl Cadillac'ın aynısı olur diye. Burada önümüze önemli bir soru gelmeli. Renault bir Fransız markası. Bursa'da 1969 yılından beri faaliyet gösteren bir fabrikası var. Şuan Clio, Megane, Fluence gibi modeller bu fabrikada üretiliyor. Fabrikanın %49'unun sahibi de OYAK. Araçların motorundan kasasına kadar burada üretiliyor. Ancak işin sonuna baktığımızda Renault bir Fransız markası kalmaya devam ediyor. Mesela Mercedes'in E, C ve S serileri de Vietnam'da üretiliyor. Ancak Mercedes Alman markası olarak anılmaya devam ediyor.
Mercedes deyince aklıma İstanbul Büyükşehir Belediyesi'nin yaptığı Metrobüs alımları geldi. Aylarca nasıl o kadar para ödenir o otobüslere diye konuşulmuştu. Şuan İETT'nin filosunda 1569 Mercedes marka otobüs var. Phileas marka Hollanda'dan gelen otobüslerden 50 tane var. Otokar ve Karsan'ın ürettiği 1440 otobüs var. Bu otobüslerin tamamı Mercedes alımlarından sonra üretildi. Otobüs A.Ş'nin ise 1085 otobüsünün 951'i Türk Malı. (Halk Otobüslerinin yöneticilerinin bile kaç tane otobüsleri olduğunu bildiğini sanmıyorum.) İşte bu noktada devreye know-how giriyor. Daha önce doğru düzgün otobüs üretememişken lömp diye otobüs üretimine girmektense önce dışarıdan alınmış daha sonra üretilmiş.
Konu ile ilgili teknik durumu Olcayto Cengiz
şu şekilde açıklamış. Bu noktada bizim daha çok "Marka" algısına yönelmemiz gerekiyor. Zaten üretilecek olan otomobiller genel olarak iç pazara hitap edecektir. Zira neredeyse Avrupa'nın tamamından daha çok otomobil satın alıyoruz. İç pazarda Otokat, BMC, Güleryüz, Temsa, Tezeller gibi markaları tamamen yerli üretim olmalarına rağmen duyan dahi çok az. Ancak hepimiz Ikarus dendiğinde biliyoruz.
Markanızın olması tüm parçaları sizin yanyana kurulmuş üretim tesislerinizde üretmeniz değildir. Bu Sanayi Devrimi zamanlarından kalma bir bakış açısı. Önemli olan Marka Bilinirliği, patent/telif haklarıdır. Yoksa iPhone 6S daha piyasaya bile çıkmadan önce Çin'de aynısını üretiyorlar. Hem de %100 yerli.
Bir diğer bakış açısı artık otomobil yerine aplikasyonlara, yazılıma, big data'ya yönelinmesi gerektiği ki bu fikre tamamen karşıyım. Bu bakış açısında bir dönem Macaristan'a sen sadece otobüs üret dediler ve yukarıdaki Ikarus'lar çıktı piyasaya. Otobüsler için Ikarus'un IK 127V modelini yine Macaristan'dan almak yerine içeride üretilmesinden öte bir amaç yok şuanda. Tıpkı yerli otomobillerde de olduğu gibi. Ayda yaklaşık 100bin yeni otomobilin trafiğe kaydolduğu bir ülkede dışa bağımlılığı azaltmak adına desteklenmesi gereken bir adım olmuş.
Bizim dikkat etmemiz gereken şey ise yerli otomobil macerasının Devrim Arabaları ile aynı kaderi paylaşmaması veya amatörlüklere kurban gitmemesi olmalı. Sonuçta Angry Birds yayınlanmadan önce aynı şirket tam 51 oyun daha piyasaya sürmüştü. Bir günde global marka çıkarmayı beklememeliyiz.