Pandemiyle birlikte hız kazanan; dijital dönüşüm yapay zekâ teknolojileri, blockchain, metaverse, NFT gibi pek çok terimi hayatımıza kattı ve hızlı bir şekilde katmaya da devam ediyor. Kuantum Araştırma’nın Pazarlamasyon için gerçekleştirdiği “Metaverse Kavramı Araştırması”; Metaverse, NFT gibi terimlerin bilinirliğinin hızla arttığını ortaya koyuyor. Kuantum Araştırma Kurucusu Volkan Kılıç, toplumda ve işletmelerde metaverse’ün algı düzeyini Pazarlamasyon için yorumladı.
Metaverse'ün Türkiye genelinde duyulma oranı yüzde 60
2021’in son çeyreğinde yüzde 40 olarak ölçümlenen “metaverse” duyulma oranı özellikle Facebook’un adını Meta olarak değiştirmesiyle birlikte ivme kazandı. Bu doğrultuda metaverse’ün İstanbul’da duyulma oranı yüze 67’ye, işletmelerde ise yüzde 66’ya kadar ulaştı. Toplumda duyulma oranı Türkiye geneli yüzde 60 bandında seyretse de ortalama yüzde 20’lik duyulma oranı artışı dikkat çekici.
Google arama trendleri; Metaverse, NFT gibi kavramların aranma oranlarının özellikle 2021’in Kasım ve Aralık aylarında dünya çapında ciddi bir artış gösterdiğini ortaya koyuyor. Türkiye ise arama trendlerinde başı çeken ülkeler arasında geliyor.
Toplum ve işletmelerin metaverse hakkında bilgisi yok
Metaverse ve NFT kavramları duyulma oranları hızlı bir artış gösterse de “Sizce Metaverse/NFT nedir?” sorusuna hem işletmelerde hem de toplumda azımsanmayacak oranda“bilgim yok” yanıtının gelmesi henüz kullanıcı paydaşında bu terimlerin gerçek karşılığının oturmadığını gösteriyor. Ayrıca bilgi seviyesi ölçülen diğer bir ölçek sorusu da bu çıktıyı destekliyor. Toplum ve işletme paydaşlarında bilgi sahibiyim diyenlerin oranının oldukça düşük olduğu ve bilgi sahibi olduğunu belirtenlerin büyük bir kısmının blockchain temelli yani merkeziyetsizlik üzerine kurulu bu teknolojiyi daha merkezi bir yapı olarak bildiği gözlemleniyor.
Arazi ve emlak sektörü, faaliyetlerine dijitalde de devam edecek
Sırasıyla sanal evren ve sanal gerçeklik cevapları en fazla frekansa sahip metaverse tanımı olarak karşımıza çıkıyor. Bunun yanı sıra işletmeler paydaşında yüzde 14,8, toplum paydaşında ise yüzde 6,7’lik sanal arazi-sanal emlak cevaplarının gelmesi dikkat çekici olmakla birlikte toplumuzun kültüründe olan ve gerçek hayatta en fazla yatırım yapılan arazi-emlak sektörü davranışının dijital hayatta da devam edeceğini gösteriyor. Kripto para borsalarının da hem işletme hem de toplum paydaşında metaverse ile eşleştirildiği görülüyor.
Metaverse hayatımızın her alanında etkili olacak
Metaverse kavramının pozitif yönde etkileyeceği düşünülen alanlar işletmeler tarafından sırasıyla; siyaset-ülkeler arası sınırlar, sosyal-günlük yaşam, eğitim-öğretim olarak karşımıza çıkarken; toplum paydaşında ise yine sırasıyla eğitim-öğretim, çalışma hayatı ve sosyal-günlük yaşam olarak karşımıza çıkıyor. Toplum paydaşında eğitim öğretimin ön plana çıkmasının nedeni fiziksel dünyadaki yetersizliklerden dolayı uygulamalı ve deneysel eğitimi dijital evrende rahatlıkla gerçekleştirileceği düşüncesi karşımıza çıkıyor.
Metaverse hakkında negatif düşünceler de hâkim
Toplum paydaşı metaverse kavramının; meslekler, istihdam alanları, çalışma şekli, ödeme yöntemleri, faaliyet sektör gibi konuları pozitif etkileyeceğini düşündüğünü belirtirken, işletmeler de bu dört gösterilen alanda negatif değerler toplamının anlamlı bir şekilde daha fazla olduğu ve bu alanlara negatif etkisi olacağı düşüncesi gözlemleniyor.
İçinde bulunduğumuz zaman diliminde henüz gerçek metaverse’ü deneyimleme şansımız yok. Oyunlar, kurumsal toplantılar gibi alanlardaki tecrübelerimizi birer ‘miniverse’ olarak tanımlayabiliriz. Henüz metaverse’ü gerçekten deneyimleyemediğimiz şu günlerde öncelikle yapmamız gereken; toplumda, işletmelerde, kamu ve akademi paydaşında aslında metaverse’ün ne olduğunun tanımının doğru yapılarak oluşacak olumlu ve olumsuz etkileri yönünde tüm paydaşların bilgilendirilmesi gerek. Blockchain gibi merkeziyetsizlik ilkesi üzerine kurulu bir teknolojiden inşaa edilen metaverse, gelecekte fiziksel ve dijital hayatın birleştiği bir zaman noktası olacaktır ve gerek sosyal gerek iş hayatımızda önemli bir yer kaplayacağından bu kavramın çerçevesi doğru bir biçimde çizilmelidir.
Araştırmanın metodolojisi
Metaverse Kavramı Araştırması, Kuantum Araştırma tarafından Mayıs 2022’de; Kantitatif Araştırma Yöntemiyle, CAWI (Bilgisayar Destekli Web Anketi) ile gerçekleştirildi. Araştırmaya, 12 il ve İstanbul’da ikamet eden; Perakende&Ticaret sektöründe faaliyet gösteren 406 işletme, İstanbul’da ikamet eden 18 yaş üzeri; A,B ve C1 SES gruplarında, 300 kadın ve erkek katıldı.