Dünya çapında büyük bir değişimin hatta devrimin eşiğindeyiz. Toplumun değişen ihtiyaçları ve finansal teknolojide yaşanan gelişmeler hayatın her alanına, her iş koluna ve sektöre sirayet ediyor. Değişen ve dönüşen yeni dünyada; kripto paralar, Bitcoin, altcoin, akıllı kontratlar bir süredir hayatımızdayken, son bir yıl içerisinde hayatımıza giren Web3, NFT, metaverse kavramları hayatımızın bir parçası haline geldi. İlgi odağı yeni kavramların tam merkezindeki blockchain, varoluş amacına uygun olarak kullanılması durumunda günümüz dünyasında bireyler için en sancılı konulardan olan şeffaflık ve güven sorunlarına çözüm bulabilecek güçte. Son raporlara göre blockchain sektörünün 2025 yılında 28 milyar dolar değerine ulaşacağı öngörülüyor. 2017 yılında bu sektörün değeri 411 milyon dolar değerindeydi.
Peki blockchain bizi nereye götürüyor? Ne zaman meteverse’ten arsa ve NFT satın almanın ötesine geçeceğiz? Bu konuda istekli miyiz yoksa regülasyonları mı bekliyoruz? Dünyanın gündeminde ilk sıralarda yer alan blockchain’in kavramıyla ilgili Insha Ventures Genel Müdür Vekili Hasan Sami Bayansar ile görüştük.
Blockchain teknolojisi alanındaki tüm teknolojilerin hayatımızı kolaylaştıracağı kesin. Konuyu iki farklı açıdan ele almak sağlıklı olur. İlk etapta incelememiz gereken nokta, iş modelleri ve sosyal yaşamımıza getireceği somut kolaylıklar. İş modelleri açısından baktığımızda burada oldukça eksik yönler mevcut. Çünkü 2000’li yıllardan sonra hızlanan dijitalleşmeyle birlikte yeni ihtiyaçlar ortaya çıktı. Bu yeni ihtiyaçlar yeni sorunları, yeni sorunlar ise yeni çözüm arayışlarını beraberinde getirdi.
Gelinen noktada teknoloji henüz gelişimini tamamlamış değil. Mevcut teknolojiler internet, enerji ihtiyacı, ulaşım ihtiyacı gibi günlük temel ihtiyaçlara dahi halihazırda çözüm getirmekten oldukça uzak. Sayıca az olsa da başarılı prototipler ve iyi fikirler var ancak uygulamaya geçmesi için zaman gerekiyor.
İkinci olarak ise, yeni alan ve sektörlerle birlikte yeni regülasyonların da olması şart. Regülasyonların temel amacı kişiler arası ilişkilerde düzen, adalet ve eşit imkânların toplumun her kesimine ulaştırılabilmesidir. Söz konu sektörün oyuncularına bir oyun alanı çizer ve oyunun kurallarını yazar. Yine bahsi geçen teknolojiler için regülasyonun, kanun koyucuların oyun sınırlarını ve kurallarını belirleyebilmesi için bu teknolojilere hâkimiyet de gerekir. Tam da bu noktada regülatörler sosyal bilimler kadar fen bilimleri alanında da yeterli bilgi ve birikime sahip olmalıdır. Bu noktada henüz eksiklerin olduğunu düşünmekle birlikte zaman içinde yeterli yetkinliğe ulaşılabileceğine inanıyorum. Regülasyonlar netleşmeden de genel anlamda otoriteler bu teknolojilerin iş ve sosyal hayata adaptasyonlarında koruyucu ve önleyici bir yaklaşım sergileyeceklerdir.
Özetle; somut anlamda insan hayatına dokunacak milyonlarca uygulamanın oluşması ve regülatörlerin bu alanlara yönelik çerçeveyi hızlı, etkili ve anlamlı şekilde çizmesi için sürecin devam ettiğini düşünüyorum. İnsanlığın genel üretim hızına, teknolojinin gelişme hızına ve nüfusun yoğunluğuna da bakacak olursak bu sorunların bir anda olmasa da önümüzdeki yıllarda çözüleceğini öngörüyorum.
İş ortakları, sermayedarlar, regülatörler ve müşteriler ortak bir akıl yürütmeli
Web 3.0, blockchain ve kripto paralarla olan ilişkisiyle ikinci bir gerçek dünya olarak yorumlanıyor. Bu konuda kurumların tek başına hareket etmesi sağlıklı değil. İş ortakları, sermayedarlar, regülatörler ve müşterilerle birlikte ortak bir akıl yürütülmeli. Öncelikle insanların günlük alışkanlıklarında yer alan yeme-içme, ödeme, sosyalleşme, yatırım yapma vb. somut kavramlar arasında blockchain teknolojisinin en çok değer ürettiği alanları tespit etmek ve bu alanlardaki kullanıcı alışkanlıklarını detaylandırmak gerekiyor. Ancak bu sayede blockchain uygulamaları kişiler ve kurumlar tarafından sahiplenilebilir. Yakın gelecekte şirket olarak somut yatırımlardan çok; soyut anlamda uzak geleceğe dair fikir, prototip ve ürün geliştirme ön aşamaları gibi anlama ve anlamlandırma çalışmalarına vakit ayıracağız. Özellikle dijital senet platformumuz Semosis ile borç-alacak ilişkisine blockchain teknolojisi üzerinden geliştirilebilecek iş modellerini belirlemek öncelikli stratejilerimiz arasında yer alıyor.