Adını sıkça duyduğumuz, iş dünyasının en büyük problemlerinden biridir Mobbing. Peki Mobbing tam olarak ne demek? Mobbing, özellikle hiyerarşik yapının güçlü ancak kontrolün zayıf olduğu sistemlerde gücü elinde bulunduranların zayıf gördükleri kişilere psikolojik baskıda bulunması ve onları yıldırmaya çalışmasıdır.
Peki Mobbing’e uğradığınızı nasıl anlarsınız;
İşe dair veya sosyal ortamda bir şey anlatırken sürekli sözünüz kesiliyor, yaptıklarınız durmaksızın eleştiriliyorsa,
Siz orada yokmuşçasına davranılıyor, hatta size diğer çalışanlardan izole konumda bir masa/ofis veriliyorsa,
Hakkınızda asılsız söylentiler çıkartılıp itibarsızlaştırılıyorsanız, kararlarınız sürekli sorgulanıyorsa,
İş konusundaki yetkinliğiniz ve size verilen görevler arasındaki seviye farkı çok fazlaysa, işiniz sürekli değiştiriliyorsa,
Doğrudan fiziksel veya cinsel tacize maruz kalıyorsanız.
... evet, maalesef siz Mobbing'e uğruyorsunuz.
Peki bir insan veya grup neden bir kişiyi hedef alıp mobbing uygular? Başlangıç noktası, iş konusunda bir anlaşmazlık veya bir davranışla ilgili olabilir; kimi zaman da elle tutulur bir sebebi olmaksızın kişilerin iktidar hırsı, ilgi arayışı, vs.den ötürü kaynaklanır. Ancak zaman içinde mobbing’in şiddetinin, sıklığının ve uygulanan yöntemlerinin artmasıyla birlikte işin içinden çıkılmaz bir hal alır; genelde geriye kalan tek çözüm yolu ise işten ayrılmak olur. Ancak bunu önlemek için birkaç yöntem bize yardımcı olabilir, o yöntemler nelermiş hep birlikte göz atalım:
1- Durumun farkında olduğunuzu “Mobber”lara gösterin:
Siz durumun bilincinde olduğunu onlara göstermediğinizde Mobbing’in şiddeti ve sıklığındaki artış daha da fazla olabilir. Onların davranışlarının farkında olduğunuzu ve bu davranışlara prim vermediğinizi göstermeniz yardımcı olabilir. Ancak bu, “Mobber”larla tartışmaya girmeniz, bilerek onlara karşı çıkmanız ve dikkatleri üzerinize çekmeniz demek değildir. Kendinizi açık hedef haline getirmemeye çalışmalısınız.
2-Göz kontağını koruyun:
Göz kontağının pek çok kültürde güç, önem ve bağlılık gibi anlamları vardır; yine bu kültürlerde siz gözünüzü birinden kaçırıyorsanız ya ondan korktuğunuz içindir ya da utandığınızdan. Bu nedenle sözlü saldırılarına devam ettikleri sırada gözlerinizi kaçırmanız onların hedefi tam onikiden vurduklarını düşündürecektir, göz kontağını korumanız bu anlamda önemli.
3-İşyerinizde daha önce yaşanmış benzer durumlarda ne yapıldığını araştırın:
Vaka tabanlı raporlama veya benzer sisteme sahip bir şirkette çalışıyorsanız bu kaynaklardan yardım alarak daha önce böyle bir durumun yaşanıp yaşanmadığını, yaşandıysa ne gibi çözümler getirilebildiğini araştırabilirsiniz. Böylece Mobbing’in önüne tam olarak geçip geçemeyeceğinizi, ne gibi yöntemler izleyebileceğinizi öğrenebilirsiniz.
4-Üstünüzle veya İnsan Kaynakları Departmanıyla konuyu kanıtlarıyla görüşün:
Kanıt olarak size iletilen yazılı taciz mesajları, masanıza bırakılan bir not/obje veya masanızın/ofisinizin kasti olarak izole edilmesi gibi durumlar iş görebilir. Durumunuzu bu kişilerle paylaşmanız Mobbing’e karşı yaptırım sürecini hızlandırabilir.
5-Durum gerçekten çok ciddi bir hal aldıysa hukuki olarak neler yapabileceğinizi araştırın:
Bazı durumlar gerçekten ileri boyutta fiziksel ve cinsel taciz/şiddete doğru kayabilir, bu durumda haklarınızı araştırıp işi hukuki yoldan çözmeye çalışabilirsiniz.
İşinizi, şirketinizi çok seviyor olabilirsiniz; finansal olarak işinize ihtiyaç duyabilirsiniz veya başka sebeplerden dolayı devam etmeniz gerekebilir. Umuyoruz hiç kimse benzer bir durumu hiç yaşamaz, ancak tedbirli olup böyle bir durumla karşılaştığımızda yapabileceklerimizi bilmekte fayda var. Sonraki yazılarda görüşmek dileğiyle!