Yaprakları ve kökleri olmayan, metalden oluşan yapay ağaçlarla dolu bir ormana girdiğinizi hayal edin. İlk bakışta distopik gelen bu düşünce, günümüzde tasarlanmakta olan bir projeyi ifade ediyor; mekanik ağaçlar.
İki yüzyıldır yanan fosil yakıtlar, atmosfere doğanın kaldırabileceğinden çok daha fazla karbondioksit, yani güçlü bir sera gazı saldı ve salmaya da devam etmekte. Salınan bu karbondioksit biriktikçe, aşırı ısı dünya yüzeyine yakın durarak küresel ısınmaya neden oluyor. Bu olumsuz durumun önlenmesinin başlıca çözümü de var olan karbondioksiti havadan ayrıştırmak. Normalde ağaçlar bu işlevi doğal olarak gerçekleştirme gücüne sahipken gelecekte doğal yolların yetersiz kalabilecek olması bilim adamlarının bu konuda önlemler almasını gerektirdi.
Geçtiğimiz günlere konuyla ilgili daha detaylı bir açıklama yapan Arizona Eyalet Üniversitesi bilim insanları, laboratuvar ortamında tasarladıkları "mekanik ağaçlar" ile havada bulunan karbondioksiti çekebilecek mekanik ağalar tasarladı.
Arizona Eyalet Üniversitesi profesörü Klaus Lackner tasarımla ilgili, üst üste yığılmış bir plak koleksiyonunu andıran mekanik ağaçların, yaklaşık iki inç aralıklı ve beş fit çapında, kimyasal reçineyle kaplanmış uzun dikey disk sütunlar olduklarını belirtirken mekanik ağaçların doğal çeşitlilikten binlerce kat daha verimli olabileceğin de altını çizdi.
Karbon salınımının önüne geçebilecek bu projenin ilerleyen zamanlarda iklim krizinin de önüne geçebileceği hatta mekanik ağaçlardan oluşan bir orman görebileceğimiz de söylenenler arasında.
Lackner şu anda, Enerji Bakanlığı hibesinden 2,5 milyon dolarlık destekle planlanan üç büyük mekanik ağaç çiftliklerinin ilkini Arizona'da açacak. Planlanan üç çiftliğin de faaliyete geçmesi durumunda günde bin ton karbondioksitin emilebileceği çalışmanın sonuçlar arasında.
Profesör Lackner mekanik ağaçların çalıma prensibine ve enerji tüketiminin az olmasına dikkat çekerek “Hava üfledikçe, disklerin yüzeyleri CO2’yi emer. 20 dakika sonra diskler dolar ve aşağıda yer alan bir varilin içine batarlar. Kutuyu ısıtmak için harcanan ısının çoğu geri kazanılabilir. Bu nedenle ısıtma için gereken enerji miktarı da oldukça az.” ifadelerini kullandı.