Ülkemizde özellikle üniversite mezunu genç nüfus oldukça yüksek, aynı oranda işsizlik de... Her yer üniversite kaynıyor ama mezun olan değerli gençlerimiz için ideal işler limitli ve o işleri bulmak için de gençlerin önünde bir dolu engel var. Bu yazımızda geçlerin sesi olmak için hazırlanmış bir rapordan ve güncel TÜİK verilerinden yararlanarak, size gençlere göre iş bulmanın önündeki engellerin neler olduğunu aktaracağız.
İyi bir eğitim alabilmek için siz ve aileniz yıllarca çaba sarf ediyorsunuz. Zaman geliyor sabahlara kadar ders çalışıyor, özel okul masrafları ile cebelleşiyor bir yandan da özel ders - etüt merkezlerine ayrıca paracıkları gömüyorsunuz ve tüm bu emeklerin sonunda üniversiteden mezun oluyorsunuz. İdealleriniz, prensipleriniz ve aklınızda hayata geçmeyi bekleyen bir dolu harika fikriniz var. Peki sizi ilk ne mi karşılıyor? Türkiye'deki işsizlik sorunu.
Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) verilerine göre, haziran ayında işsizlik oranı 2,8 puanlık artışla yüzde 13'e yükseldi. Bir önceki yıl ile karşılaştırdığımızda yılın aynı ayına göre 938 bin kişi artan işsiz sayısı, böylece toplamda 4 milyon 253 bin kişiye ulaştı. Aynı dönemde; tarım dışı işsizlik oranı 3,2 puanlık artış ile yüzde 15,3 olarak tahmin edildi.
İşsizlik her yaştan kesimi etkiliyor elbet, fakat genç nüfusu değerlendirildiğinde, 15-24 yaş işsizlik oranı 5,4 puanlık artış ile yüzde 24,8 oldu. Bu hepimizin kaygılanması gereken bir oran.
Habitat Derneği'nin ilkini 2017 yılında yaptığı Gençlerin İyi Olma Hali Raporu’nun ikincisinde yer alan raporda gençlerin cevabını incelediğimizde "Gençlere Göre İş Bulmanın Önündeki Engeller Neler?" sorusunun yanıtını aşağıdaki grafikteki gibi alıyoruz.
Habitat Derneği Raporu
Tabloyu incelediğimiz ve gençlerin durumunu mercek altına aldığımızda görüyoruz ki kaygılar pek de yersiz değil. Gençlerin listesinde de Türkiye'deki işsizlik sorunu yani yeterli iş kaynaklarının olmaması kaygılarının başında yer alıyor.
Kolay iş bulamayacağını belirten gençlere bunun en önemli iki sebebini sorulduğunda, yüzde 50’lik bir kesim yaşadıkları yerde yeterli iş olanaklarının olmadığını belirtiyor. İş bulmasına yardımcı olacak tanıdıklarının olmadığını belirtenlerin oranı yüzde 33 iken, ücretlerin düşüklüğünü iş bulmanın önünde engel olarak belirtenlerin oranı yüzde 23. Yüzde 16’lık bir kesim ise uygun bir iş bulamamayı iş bulmalarının önündeki önemli bir engel olduğunu belirtiyor. Yüzde 15’lik bir grup gerekli yetkinlik ve teknik becerilerden yoksun olduğunu, yüzde 14’lük bir kesim de işi nereden nasıl bulacağını bilemediğini belirtiyor. Gençlerin yüzde 12’si için ise çalışma koşullarının zorluğunu iş bulmalarının önündeki engel oluyor. Yüzde 5'lik kısmı da belkide tüm donanıma sahip olmasına rağmen ayrımcılığa uğradığını düşünüyor. Ayrımcılık farklı etnik köken, din, cinsiyet, ırk, yaş, cinsel eğilim, engelli olma durumu, obezite gibi faktörlerden de kaynaklanabiliyor. Maalesef ülkemizde özellikle kadınlar ve cinsel eğilimlerinden ötürü bazı kişiler çalışma hayatının neredeyse her alanında ayrımcılığa uğruyor.
Araştırma çalışmasına katılan gençlere yapılan ankette, çalışma durumlarından bağımsız olarak “Herhangi bir nedenle iş arasanız, yaşadığınız yerde kolaylıkla iş bulabilir misiniz?” sorusu yöneltildiğinde; "İş Bulmak Zor Olur” yanıtını verenlerin oranı da aşağıdaki tablodaki gibi oluyor. 2017 ve 2019 da verilen cevapların oranlarının birbirine oldukça yakın olması, ülkemizde 2 yıl içinde işsizlik sorununa pek de çözüm getirilemediğinin dolaylı bir göstergesi.
Habitat Derneği Raporu
Aslına bakarsanız ekonomimiz geliştikçe sorunun büyük bir kısmı çözülecek ve gençlerimiz daha rahat iş bulabilecekler. Yalnız yapıcı- sürdürülebilir ekonomik stratejilerin değil, aynı zamanda kafa yapılarının ve yaklaşımların da değişmesi gerekli.
İşveren çalışma koşullarının esnekleştirme yönünde sağlam adımlar atmalı, daha adil olmalı, çalışanına eğitim olanakları sunabilmeli, terfilerde tanıdık olma veya içgüdülere göre değilde, iş sonuçlarına göre hareket etmeli, ayrımcılık yapmamalı.
Devlet iş gücünün hareketliliğinin sağlanması için çeşitli projeler geliştirmeli, günümüzün teknolojilerin kullanıldığı istihdam politikalarına ağırlık verilmeli, yatırımlar teşvik edilmeli, beyin göçünün engellenmesi adına her coğrafi bölgenin özellikleri dikkate alınarak bölgesel kalkınma planlanmalı, bürokratik engellerin kaldırılmalı vb. önlemler almalı.
Gençlerimize şimdilik verebileceğimiz tavsiyeler arasında mesleki eğitim konusunda kendilerine artı katmaları, tercih yaparken günümüzün şartlarını ve ihtiyaçlarını iyi analiz etmeleri, rasyonel olmaları, özgücünü bulmaları, çabuk pes etmemeleri, çok çalışmaları, zamanını ve kaynaklarını iyi değerlendirmeleri ve yaratıcı olmaları olabilir.
Gençler, iş görüşmeleri için henüz gelen bir telefon yoksa, çeşitli istihdam projelerini takip edebilir, staj için çalışmayı hayal ettikleri şirketlere başvurabilir ve online açık kaynaklarından faydalanıp güncel bir konu üzerine eğitim alabilir ve rakiplerinizden bir adım öne geçebilirsiniz.
Ülkemizin ekonomisine katkı sağlayan, kendinizi sürekli geliştirdiğiniz, sevdiğiniz işlerde çalışmanız dileğiyle.
Kaynak: Habitat Derneği - Yararlanılan rapor : Türkiye’de kentsel gençlik nüfusunu temsil eden 16 ilde, 18-29 yaş arasında 1.214 gencin katılımıyla bu yıl hazırlanan “Gençlerin İyi Olma Hali Raporu 2”.