Dünya ekonomileri, yüksek enflasyon ve beraberinde gelen faiz artışları, gelir dağılımındaki uçurumun derinleşmesi sarmalındaki bir yılı geride bıraktı. 2024’ün de en azından ekonomik açıdan pek parlak geçmeyeceği tahminleri yapılıyor. Bu çerçevede FinTek sektörünün 2023 performansı, 2024 yılı planlarını hep birlikte değerlendirmemiz sektörümüzün yol haritası için faydalı olacak. 2023’e damga vuran en önemli gelişme, tüm dünyada olduğu gibi ülkemizde de FinTek’lere yapılan yatırımların gerilemesi oldu. Son açıklanan verilere göre, Türkiye’de üçüncü çeyrekteki yatırım miktarı, bir önceki çeyreğe kıyasla yüzde 47 oranında düştü. 32 milyon dolarlık yatırım, son 13 çeyrektir gördüğümüz en düşük seviye.
2023 yine, başta Avrupa olmak üzere birçok bölge ve ülkede regülasyon yılı oldu. Yurt içinde ise bir önceki yıl uygulamaya konulan regülasyonların sindirilip uyum sağlandığına, bu kapsamda geliştirilen yeni ürün ve çözümlerin pazara sunulduğuna tanıklık ettik. Bu yıl sektöre damgasını vuran bir başka gelişme ise, B2C’ye odaklanan birçok FinTek’in, B2B’nin potansiyelini fark etmesi oldu. Dijital dönüşüm bireysel tüketiciler kadar şirketler tarafında yaşanıyor ve yaşanmaya da devam edecek.
2023 yılının bir diğer özelliği de yenilikçilik ve adaptasyonun ön plana çıkması oldu. Sektörde blokzincir, yapay zekâ ve büyük veri gibi teknolojilerin entegrasyonuna yönelik yatırımlar artmaya başladı. 2024’te bu alanda çok daha fazla hareketlilik göreceğimizi düşünüyorum. Çünkü yapay zekâ ve birlikte yürüyen blokzincir teknolojileri, artık sadece teknoloji sektörünü değil, hayatın her alanını etkileyecek hatta belirleyici olacak. Büyümenin yaşandığı diğer alanlar ise dijital bankacılık, ödeme sistemleri ve alternatif finansman çözümleri oldu. Ayrıca pandemi sonrası dönemde müşteri davranışlarında meydana gelen değişimler, FinTek şirketlerinin hizmet modellerini daha da kişiselleştirmesine yol açtı.
2024 yılında da benzer trendler, ağırlığını artırarak sektörümüze yön vermeyi sürdürecek. Artan global entegrasyon, dijitalleşme ve müşteri odaklı çözümler trendleri belirleyecek. Ayrıca yapay zekâ ve makine öğrenimi teknolojilerinin daha etkin kullanımı, kişiselleştirilmiş finansal hizmetlerin sunulması alanında önemli bir rol oynayacak. Alternatif finansman kaynakları en çok ilgi gören çözümler arasında yer alacak. Bankaların klasik finansman modellerinden faydalanamayan kesimler için, geliştirilen çözümlere ilginin artacağını düşünüyorum.
Blokzincir pazara 1.43 trilyon dolara çıkacak
Açık bankacılık uygulamalarına özel bir bölüm açmak gerektiğini düşünüyorum. Bankaların verilerini diğer banka ve finans kuruluşlarıyla paylaşmalarına imkân tanıyan açık bankacılık, dijital arayüzlerin müşteri ihtiyaçlarına göre yeniden yapılandırılmasını sağladı. Statista’nın tahminlerine göre, 2024’te Avrupa’da 63,8 milyon kişi açık bankacılık kullanıcısı haline gelebilir. Dijitalleşme konusunda Avrupa’nın çok ilerisinde olan Türkiye finans sisteminde, açık bankacılık uygulamaları 2024 yılında daha geniş kitlelere ulaşacak.
Yapay zekânın yanı sıra blokzincir de bu yıl olduğu gibi, 2024’te de ‘yıldız’ olacak. Dünya Ekonomik Forumu, küresel blokzincir pazarının 2030 yılına kadar 1,43 trilyon dolara ulaşmasını bekliyor. Bu pazarı da güvenlik, para transferi, merkez bankalarının kullanıma sunacağı ulusal coin’ler belirleyecek.
Sadece ürün ve çözüm değil, marka satmalıyız
2008 yılından bu yana dünya genelinde finans sektörünün ana oyuncusu haline gelen FinTek’ler artık markalaşma ve pazarlama iletişimini işinin bir parçası haline getirmeli. Aslında bu yönde önemli adımlar atıldı, birçok şirketimiz –özellikle de bireysel tarafta yoğunlaşanlar- geniş kitlelerce bilinen, tanınan markalar haline geliyor. Spor, eğitim gibi alanlarda yürütülen sponsorluk ve sosyal sorumluluk çalışmalarıyla bilinirliklerini artırıyorlar. Ancak sektörümüzün pazarlamayı, şirketlerinin önemli bir departmanı haline getirmeleri şart. Bu noktada, 2024 yılı ve sonrasında hangi pazarlama araçlarının öne çıkacağı konusunda çeşitli görüş ve öneriler var. FinTek ve pazarlama alanında yapılan uluslararası ölçekteki çalışmalarda, “oyunlaştırma, kişiselleştirme, içerik iletişimi, influencer’la yapılacak çalışmalar, bağlantılı pazarlama projeleri, yapay zekânın kullandığı iletişim çalışmaları, eğitim kampanyaları, deneyimsel pazarlama, banka ve FinTek iş birliklerinin vurgulanması, sürdürülebilirlik ve sosyal sorumluluk çalışmaları, artırılmış gerçeklik deneyimleri ön plana çıkıyor.
Her bir FinTek’in müşteri profilini iyi analiz ederek onlara hangi pazarlama enstrümanlarıyla ulaşacaklarını saptaması ardından da harekete geçmesi kritik önem taşıyor. Zira artık tüm müşteriler- ister bireysel ister şirketler olsun- sürdürülebilir şirketleri tercih ediyor. Kurumsallaşmış, güven veren, müşteri odaklı çalışan, ‘terzi işi’ ürün ve çözüm geliştiren, proaktif şirketler, pazarda kalıcı olacak. Bunun yolu da kendini daha iyi anlatmaktan geçiyor. Dolayısıyla artık işimizin ayrılmaz bir parçasını iletişim ve pazarlama faaliyetleri oluşturacak. 2024 yılında sektörün bu alanda çok daha aktif ve yaratıcı olacağına tanıklık edeceğimizi düşünüyorum.
Ünlü pazarlama uzmanı Philip Kotler’in dediği gibi, “Pazarlama sanatının büyük bir çoğunluğu marka oluşturma sanatıdır. Bir şey marka olmadığında, sadece satılan bir mal olarak kalır.”