Hayatımızın büyük bir bölümünde yer alan ekranlar, bizlere daha iyi deneyimler yaratmak için kendilerini geliştirmeye devam ediyorlar. Şimdiden görmeye başladığımız ve ileride daha sık karşılaşacağımız mikro etkileşimler de bu geliştirmelerden bir tanesi. Web sitelerinde ya da mobil uygulamalar arasında gezinirken yaptığımız işlemlere küçük animasyonlar ya da hareketlerle tepki verilmesini sağlayan bu yöntem, insan doğasındaki etki-tepki iletişimini hedef alıyor. Bir butona bastığımızda ya da herhangi bir geri bildirimde hareketlerle bizi uyaran bu yönteme örnek olarak sonbahar döneminde duyurulan Apple modellerindeki dynamic island sistemini verebiliriz.
Ebeveynlik yapan uygulamalar
İşlerimizin yoğunluğu, kendimize ayırmak istediğimiz zamanlar ama bir taraftan da içinde bulunduğumuz yoğun tempo içerisinde kaybolup giden vaktimiz… Günlük temponun içerisinde kendimizi nasıl da kaptırıyoruz değil mi? Tam da bu temponun ortasında telefonlarımıza kendi gelişimimize bir nebze olsun katkıda bulunması veya daha sağlıklı yaşam rutini için indirdiğimiz onlarca uygulamanın belirli bir zaman sonra telefonlarımızın ekranlarında sadece bir sembolden ibaret kalması kaçınılmaz oluyor. Bir rutin edinmek ve bunun devamlılığını sağlamak bazen zorlayıcı olabilirken oyunlaştırma ile bunu eğlenceli bir hale getirmeye çalışan uygulamaların dahi bazen çok da başarılı olamadığını görüyoruz. Bu noktada yeni trend, ebeveynlik yapan uygulamalar devreye giriyor. Sağlık, hatırlatıcı, kişisel gelişim gibi uygulamalarda kullanılabilen ebeveyn bildirimleri; unuttuğumuz, aksattığımız rutin veya işlerimizi bir anne baba edasıyla bizlere gün içerisinde bildirimlerle hatırlatıyor. Başlarda tatlı hatırlatmalar yapan ancak rutinlere dönmedikçe adeta ebeveynlerin tatlı kızgınlıklarına dönüşen bu uygulamalar başta rahatsız edici gibi dursalar da kullanıcı deneyimi açısından başarılı oldukları gözlemleniyor. Biz planlardan saptıkça arkamızı sürekli toplamaya çalışan bu uygulamaları yeni yılda daha çok görmeye hazır mısınız?
Gen Z
Seneler hızla geçti, 2000’lerde doğan ve Z jenerasyonu da diyebileceğimiz nesil büyüdü ve en önemli teknoloji kullanıcılarından, dolayısıyla trend belirleyicilerden birisi haline geldi. Zaman geçtikçe popülasyonu daha da büyüyecek olan Z jenerasyonu, web sitelerindeki ve uygulamalardaki kullanıcı deneyimi alışkanlıklarını şimdiden şekillendirmeye başlamış durumda! Hızlı aksiyon alabilme ve içeriklere anında erişme isteği ile işlevselliğe ve kişiselleştirmeye önem verme gibi alışkanlıkları olan bu nesil, website ve uygulama tasarımlarının değişimine etki eder bir noktada.
Bu nesile en iyi hitap eden örneklerden birisi olan, kısa formatta video üretme ve paylaşma platformlarından birisi TikTok ise içeriğe hızlı ulaşma, net bir arayüz tasarımı ve kişiye özel içerikleri sunmasıyla Z jenerasyonunu en iyi yakalayan uygulamalardan biri oldu. Üstelik yapılan araştırmalara göre Ekim 2022 itibarıyla TikTok kullanıcılarının yüzde 60’ı Z jenerasyonundan oluşuyor. Bu noktada 2023’e girerken Z jenerasyonunun odağına girmeyen sosyal medya uygulamalarının tek tek aramızdan ayrıldığını göreceğimizi söylemek isabetsiz olmayacaktır.
İçerik yazarlığı / Kullanıcı deneyimi yazarlığı
İçerik yazarlığı dediğimizde kafalarda genellikle blog, e-makale gibi ifadeler oluşsa da, kullanıcı deneyimi yazarlığı olarak da ifade edeceğimiz bu terim, web sitelerinin ve uygulamaların anlaşılabilirliğini artırmayı sağlıyor. Doğru etkileşim için doğru iletişimin önemli olduğu internet dünyasında jestler, mimikler ya da ses tonları internet üzerinden kullanıcılara aktarılamıyor. Elimizde kendimizi doğru ifade etmek için tek bir şey kalıyor, kullanılan sözcükler. Kullanıcıyı yönlendirmek, hata durumlarında uyarmak ve bunun gibi noktalarda doğru bilgiyi doğru bir tonla karşı tarafa vermek, iyi bir deneyim yaratmanın anahtarı haline geldi. “Kayıt İşlemi Başarısız Oldu” yerine “Maalesef kayıt olunamadı, buradan tekrar deneyiniz” demek kullanıcının yaşadığı hata deneyimini stresli bir hal olmaktan kurtarıp yaşadığı başarısızlık deneyimini hafifletebiliyor. Ne demişler bin düşün bir söyle, ya da biz düşünelim siz söyleyin; kullanıcılarınıza doğru ve etkili bir biçimde, marka sesinizle ulaşın.
Abonelikler yaratmak
Spotify, Netflix gibi uygulamaların hizmetleri karşılığında aylık ücret alması uzun zamandır aşina olduğumuz bir durum, bu duruma abonelik de diyebiliriz. Bir hizmet sunulur, bu hizmetten yararlanmak için aylık belirli bir tutar karşılığında avantajlı paketlerden yararlanılır. Yine ve yine pandeminin dijitale getirdiği etki ile pazar yerleri de kendilerinde abonelik sistemini uygulamaya başlamış durumda. Amazon’un Amazon Prime’ı, Hepsiburada’nın Hepsiburada Premium’u ile yakın zamanlarda karşılaştığımız e-ticaret aboneliği hem bu uygulamalara olan sadakatimizi artırıyor, hem de bu platformlar için ayrıcalıklı müşterileri olmamızı sağlıyor. İşler böyle giderken son bombayı 2022 senesinin en çok konuşulan sosyal medya uygulamalarından Twitter patlatıyor. Sosyal medya uygulamasına abonelik sistemini getirerek, içerik paylaşan kişiler arasında ayrıcalıklar sunan Twitter, belki de abonelik sistemine yeni bir boyut kazandırmış durumda. Tanınmış kişilere verdiği mavi tik ikonunu parayla kiralama imkânını kullanıcılarına sunarak abonelik kavramının ileride daha farklı mecralarda görmemize sebep olmuş olabilir. Web sitelerinde ve uygulamalardaki kullanıcı deneyimine yeni bir boyut getirecek bu sistem bakalım beraberinde neler getirecek.
Yapay zekânın yükselişi
90’lar döneminin bilim kurgu filmlerinin başrolü yapay zekâlar geldi haa-aa-nım! Taptaze yapay zekâlarım var!
Yapay zekâ tabanlı görsel oluşturma programları, Dall-e ve Midjourney sistemleri, Tesla’nın duyurduğu Yapay Zekâ robotu ve daha niceleri…. 2022 senesinin odak konularından biri olan yapay zekâ, önümüzdeki günlerinde yeni yılın ana konularından olacak gibi. Daha öncesinde de var olan, hatta algoritmalar yaratarak Netflix ve YouTube gibi platformlarda içeriklerimizi sınıflandıran yapay zekâ sistemi, görsel yaratma platformları ile beraber kullanıcıların etkileşime geçebileceği bir hal aldı. Kullanıcılar özellikle Dall-e ve Midjourney gibi platformlarda verdikleri komutlarla, görseller oluşturma deneyimini sevdi. Belki ileride komutlar vererek kendimize özel avatarlar ya da arayüz deneyimleri tasarlayabileceğiz ama şimdilik yapay zekânın gelişimini ve insana olan etkisini yakından takip etmeye devam ediyoruz.
3 Boyutlu görselleştirme
Buralardan bir pandemi geldi geçti… Belki sağlıksal ve sosyal anlamda etkilerini yitirdi ama dijital deneyimimizde büyük izler bıraktı. Metaverse ve pandemi etkisi ile büyük yatırımlar alan 3 boyutlu görselleştirme, belki şu anda sanal bir evrende bir deneyim yaşamamıza sebep olmuyor ama pazar yerlerinde ve seyahat uygulamalarında oldukça kullanışlı bir hale gelmeye başladı. Zira web siteleri ve uygulamalar üzerinden fiziksel olarak bulunamayacağımız alanları görmemize, alışveriş yaparken bir ürünü üç boyutlu şekilde incelememize yardımcı olmaya çoktan başladı. Örneğin IKEA tasarladığı uygulama üzerinden mobilyaların evinizde nasıl duracağını göstermeye başladı bile.
Topluluklar yaratmak
Pandemi ile beraber artan internet kullanımı, evdeyken insanlarla iletişime geçme isteği, ortak zevkleri konuşabilecek birilerini bulmak derken internet üzerinden topluluklar yaratmak önemli bir trend haline geldi. Yardımlaşma ve bilgi amaçlı kullanılan, sonrasında da sosyalleşme amaçlı kullanımının arttığı topluluklar, 2023 senesinde de kullanıcı deneyimi açısından etkilerini göstermeye devam edecek. Bazı platformlar dışında hâlâ tam etkisini göremediğimiz toplulukların gücü hakkında Mart ayında gerçekleşen r-place etkinliği iyi bir örnek. Reddit (Toplu fikir paylaşım platformu), platforma üye her kullanıcının 1000X1000 piksellik bir alana 5 dakikada bir olmak şartıyla 1 piksel koyabilmesine izin verdi. Tek başına konulan bir pikselin önemi ne olabilir ki derseniz, Discord, Twitch ve başka kanallar üzerinden haberleşen insanların oluşturduğu topluluklarla ortaya çıkan görsele bir bakabilirsiniz.
Yeni insanlarla tanışmak, bilgi birikimi paylaşımı, yardımlaşma, sosyalleşme gibi insanların birbiriyle yaşadıkları etkileşimden iyi deneyimler ortaya çıkmasını sağlayan ‘topluluk mantığı’, web sitelerinde ve uygulamalardaki etkileşimi artırmak için önemli bir araç haline gelmeye devam edecek.
SuperApp
Gelelim 2023 senesinde kullanıcı deneyimi açısından önemli olabilecek son trendimize: SuperApp. SuperApp, market alışverişi yapmaktan oyun oynamaya, sinema bileti almaktan ev kiralamaya kadar farklı uygulamalar üzerinden erişebileceğimiz akışları tek bir uygulamada bir araya getiriyor ve günlük rutinleri hallederken aynı zamanda sosyal kanallar yaratarak insanlarla iletişim kurmamıza imkân sağlıyor.