Uluslararası derecelendirme kurulu Fitch’in aldığı karar Japonya’da deprem etkisi yarattı.
Bir zamanların teknoloji ve inovasyon devleri Sony ve Panasonic, Fitch Ratings’in vermiş olduğu kararla çöpe atıldı. Kuruluş, Sony’nin kredi notunu 3, Panasonic’inkini ise 2 basamak geriye çekerek iki dünya şirketinin derecesini “hurda seviyesi”ne indirdi. Geçtiğimiz Mayıs ayında da ülkenin kredi notunu iki basamak düşürerek negatif hale getirdikten sonra uzak doğunun ekonomi devine ikinci darbeyi de vuran kuruluş ülkeye karşı olan olumlu bakışları değiştirdi.
Dünya’nın en büyük ekonomilerinden birinde yer alan iki elektronik markasının gün geçtikçe eriyerek tarih sahnesinden silinmesi çok kolay kabullenilebilir bir algı olmasa gerek. Çok uzak değil, sadece 10 sene öncesine kadar insanların Japonya’ya ve onun mallarına duyduğu güven çok üst seviyelerdeydi. Bunların en önemlisi de elektronik perakendede yaratmış olduğu marka algısıydı. İnsanlar eskiden “Sony ya da Panasonic olsun, aman Çin malı olmasın” diyerek ürünlerini seçerken 2012 itibariyle bu algı tamamen değişmiş durumda. Peki bu büyük dönüşümün sebebi nedir? Japonya’nın rakipsiz elektronik markalarına ne oldu da artık rekabet edebilecek seviyede bile değiller?
Aslında böyle bir düşüşü birçok nedene bağlayarak açıklamak gerekirdi ama artık günümüz dünyasında “teknoloji” sebepler zincirinin en sağlam halkasını oluşturuyor. Bu halkayı üretimin merkezine yerleştiremeyen şirketler inovatif olma özelliğini yitiriyor ve gün geçtikçe satışlarındaki kötü gidişata dur diyemeyecek hale geliyor. Sony ve Panasonic’in yıllardır ustası olduğu rekabetçi piyasada artık onların bile ulaşamayacağı iki önemli marka var gündemden düşmeyen. Batı yakasında yıllardır teknolojinin ustası Apple, Doğu yakasında ise dünya elektronik pazarının lideri Samsung. Bu iki şirketin domine ettiği piyasa Japon devlerine “Boynuz kulağı geçti” göndermesi yapacak nitelikte bir hal aldı ve öyle görülüyor ki uzun bir süre daha böyle devam edecek.
2012’nin ilk mali çeyreğinde gelirlerinin %9.6 oranında azaldığını beyan ederek 5,6 milyar dolarlık rekor bir zarar açıklayan Sony ve 2012’nin ilk yarı yılını 8.6 milyar dolarlık bir zararla kapatan Panasonic için yaşanan bu kötü gelişme bir sürpriz değil, aksine umutsuzca bekleyişin bir faturası oldu. Özellikle Sony açısından bakıldığında LCD televizyon, dijital kamera, kişisel bilgisayar ve PlayStation satışlarındaki düşüş, oluşan zararın en büyük gerekçesi olarak gösteriliyor. S&P ve Moody’s’in de alacağı kararların aynı yönde olacağı varsayılsa da Japonların her yeni depremden ders alan ve kedisini daha çok geliştiren bir ülke olduğu olgusunu unutmamakta yarar var.